
Cep Telefonunuz Sizi Fıtık Edebilir
Mart 15, 2025
Ense Ağrısı: Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Seçenekleri
Nisan 1, 2025Soğuk havaların etkisi yalnızca grip ya da soğuk algınlığı ile sınırlı değildir. Omurga sağlığımız da soğuk hava koşullarından ciddi şekilde etkilenebilir. Özellikle bel bölgesindeki dejeneratif değişiklikler, soğuk havanın etkisiyle bel fıtığı gibi ciddi sorunlara yol açabilir. Bu yazıda, soğuk havanın bel sağlığımıza olan etkilerini, bel fıtığına zemin hazırlayan nedenleri ve belimizi soğuktan nasıl koruyabileceğimizi ele alacağız. Ayrıca, soğuk havalarda bel ağrısını önlemek için alınabilecek pratik önlemlerden ve bel fıtığının belirtilerinden bahsedeceğiz.

Soğuk Hava Bel Fıtığını Böyle Tetikler
Soğuk havanın bel fıtığını doğrudan tetikleyen bir etken olmadığını biliyoruz. Ancak, omurgamızdaki eklem ve kas yapılarında mevcut olan sorunlar, soğuk havanın etkisiyle şiddetlenebilir ve bel fıtığına zemin hazırlayabilir. Soğuk havanın etkisi ile kan dolaşımı azalır. Kan dolaşımındaki azalma tolere edilebilir şiddette ise bu durumda geçici ağrılar olur fakat daha şiddetli durumlarda dokulardaki hasar ve iltihabi reaksiyon artabilir. Bu durumda ağrılar artar ve hareketlerde kısıtlanma meydana gelebilir. Dolayısı ile omurga ve çevresindeki dokular soğuk havadan olumsuz olarak etkilenebilir.
Bu durum, normalde zararsız olan basit hareketlerin bile omurgamıza zarar vermesine yol açabilir. Örneğin, soğuk havalarda yerden birkaç kilo kaldırmak bile hasarın artmasına sebep olabilir. Sonuç olarak soğuk havanın direk olarak bel fıtığı gelişmesine etkisi yoktur ama dolaylı yoldan omurga sağlığımızı etkileyebilir. Bunu pekiştirmek için şöyle bir örnek verilebilir; futbolcular maça çıkmadan önce ciddi bir ısınma hareketi yaparlar, ısınma hareketleri ile kan dolaşımı hızlanır ve dokular zorlamalara karşı hazırlıklı olur, eğer sporcular ısınmadan maça çıkarlarsa bu durumda dokular ani ve zorlayıcı hareketlerden hasar görebilir. Bu nedenle, özellikle soğuk havalarda bel sağlığımıza daha fazla özen göstermemiz gerektiğini unutmamalıyız.
Ağrınız Varsa Hareket Etmek İyi de Gelebilir Kötü de Gelebilir
Bel ağrınız eğer ani zorlayıcı hareket sonucu gelişen bir ağrı ise bu durumda hareket etmek doku hasarını ve ağrıyı artırır. Bazen de hareketsizlikten kaynaklanan bel ağrıları olabilir. Kronik ağrı adını verdiğimiz uzun süreden beri olan ağrılarda hareketsizlik ağrıları artırır. Sonuç olarak hareket etmek ağrıyı ve hasarı artırabileceği gibi tam tersi olarak ağrıların azalmasına ve iyileşmenin hızlanmasına katkıda da bulunabilir. Peki bel ağrısına hareket etmenin iyi ya da kötü gelebileceği önceden anlaşılabilir mi? Hayır anlaşılamaz. Örneğin bel MR’ındaki bulgular hareket etmenin ağrıyı artıracağına ya da azaltacağına işaret etmez. Kişi bunu kendisi deneyerek anlayabilir. Hareket ettiğinde, örneğin yürüdüğünda ağrı azalıyorsa hareketin kendisine iyi geldiğini beyan eder. Ani başlayan şiddetli bel ağrılarında istirahat etmek ve az hareket etmek doku iyileşmesi için daha iyidir. Ani doku hasarı sonrasında oluşan şiddetli ağrı azaldıktan sonra yavaş yavaş hareketlenmeye başlanıp zamanla hareketin şiddeti artırılır. Örneğin ilk başta tamamen yatak istirahati yapılırken şiddetli ağrılar azaldıkça yürüyüşün dozu artırılır. Sonuç olarak ani ve şiddetli ağrı başladığında hareket etmek kötü gelir ama kronik ağrılarda yani uzun zamandan beri olan ağrılarda hareket etmek iyi gelir.
Bel Ağrılarının Yüzde 5’i Bel Fıtığıdır
Bel ağrılarının büyük bir kısmı, mekanik nedenlerden kaynaklanır. Mekanik nedenlerden kasıt bel bölgesine uzun süreli aşırı yük bindirmek, dengesiz yük taşımak vb. nedenlerdir. Bel ağrılarının yalnızca yüzde 5’i bel fıtığı gibi ciddi patolojilerden kaynaklanır. İster bel fıtığı olsun, ister mekanik sorun olsun, vücuttaki ağrıların temeldeki sebebi hemen daima kan dolaşımındaki azalmadır. Soğuk havalarda ise damarlar kasılır, damarların çapları azalır, dokulara daha az kan gitmeye başlar. Bu durumda hasarın ve ağrıların şiddeti artabilir. İster mekanik ağrı olsun, ister bel fıtığı olsun, hasta ağrının akut fazında değilse yani ani ve şiddetli evresinde değilse bu gibi durumlarda o bölgeye kapsaisin içeren yakı yapıştırmak iyi gelebilir. Kapsaisin biberin etken maddesidir ve damarları genişletip kan dolaşımını artırıcı etkisi vardır. Mümkün olduğunca bel ağrılarında ağrı kesici ya da kas gevşetici almaktan uzak durmak sağlık için daha faydalıdır. Ağrı vücut için bir sinyaldir ve sinyali yok etmemek gerekir. Sinyali yok etmek yerine ağrının temeldeki nedeni olan kan dolaşımındaki azalmaya müdahale etmek gerekir. Bunun için de kan dolaşımını artırıcı tedavileri uygulamak hem daha az zararlıdır hem de daha uzun süreli olarak ağrıları kesebilir. Ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçlardaki tek zarar ağrıyı kesmeleri değildir. Bu ilaçlar aynı zamanda mide, bağırsak, böbrek, karaciğer başta olmak üzere vücuttaki birçok dokuya zarar verir. Sonuç olarak mümkün olduğunca ağrı kesici ilaçlardan uzak durmak gerekir. Eğer gerçekten dayanılmaz şiddette ağrı varsa bu durumda bir adet ağrı kesici alınabilir. Kan dolaşımını artıcı tedavilere örnek olarak fizik tedavi ve nöralterapi verilebilir. Kapsaisin içeren yakı da kan dolaşımını artırarak ağrıları azaltabilir.
Belinizi Soğuktan Korumanın Yolları
Soğuk hava koşullarında belinizi korumak için alabileceğiniz bazı basit ama etkili önlemler vardır. İşte bu önlemlerden bazıları:
- Soğuk havalarda dışarıya çıkarken kalın giysiler giymek.
- Klimanın doğrudan omurganıza gelmesini önlemek.
- Çok sıcak bir ortamda bulunuyorsanız, aniden soğuk bir ortama çıkmaktan kaçınmak.
- Her gün düzenli olarak egzersiz yapmak.
- Spor yaptıktan sonra terli giysileri hemen değiştirmek.
- Spor yapmadan önce, özellikle de soğuk havada spor yapmadan önce mutlaka ısınma hareketleri yapmak.
Bel Ağrısı İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bel ağrısı genellikle günlük yaşamı zorlaştıran, kişiyi hem fiziksel hem de psikolojik olarak yoran bir durumdur. Bu ağrılarla başa çıkmak için atılacak adımlar, ağrının kaynağına göre değişiklik gösterir. Eğer bel ağrınızın nedeni soğuk hava ya da aşırı yüklenmeyse, yukarıda bahsettiğimiz önlemleri alarak belinizi koruyabilirsiniz. Ancak, ağrınızın nedeni bel fıtığı gibi ciddi bir durumsa, profesyonel tıbbi yardım almanız gerektiğini unutmamalısınız. İster soğuk hava olsun ister farklı bir nedene bağlı bel ağrısı olsun, bel ağrısının ciddi bir nedene bağlı olup olmadığını ancak MR görüntüleme yaparak anlayabiliriz. Bu yüzden şüpheli durumlarda mutlaka MR çektirmeyi unutmayın.
Soğuk havalar, omurga sağlığımız üzerinde beklenenden daha fazla etkiye sahip olabilir. Özellikle bel bölgesinde mevcut olan dejeneratif değişiklikler, soğuk havanın etkisiyle daha da şiddetlenebilir ve bel fıtığı gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, soğuk havalarda belimizi korumak için gerekli önlemleri almak, düzenli egzersiz yapmak ve gerektiğinde profesyonel tıbbi yardım almak oldukça önemlidir. Bel sağlığınızı korumak, yaşam kalitenizi artıracak ve sizi olası ciddi sağlık sorunlarından koruyacaktır.
Sıkça Sorulan Sorular
- Soğuk hava bel fıtığına neden olur mu?
Soğuk hava doğrudan bel fıtığına neden olmaz, ancak mevcut dejeneratif sorunları tetikleyebilir. - Bel fıtığı olan kişiler soğuk havalarda nelere dikkat etmelidir?
Kalın giysiler giymek, klimadan korunmak ve ani sıcaklık değişikliklerinden kaçınmak önemlidir. - Bel ağrısı yaşadığımda hareket etmeli miyim?
Ani ve şiddetli bel ağrısı olduğunda hareket etmek sorunu büyütebilir ve ağrıyı artırabilir. Daha uzun zamandan beri var olan ağrılarda ise hareket etmek ağrıları azaltabilir. Dolayısı ile ani ve şiddetli bel ağrısı yaşadığınızda hareket etmek yerine dinlenmek daha doğrudur. - Soğuk havada egzersiz yapmak doğru mudur?
Evet, ancak egzersiz yapmadan önce mutlaka ısınma hareketleri yapmak ve egzersiz sonrasında terli giysilerinizi hemen değiştirmeniz önemlidir. - Bel ağrılarının yüzde kaçı bel fıtığından kaynaklanır?
Bel ağrılarının yalnızca yüzde 5’i bel fıtığından kaynaklanır. - Soğuk havalarda belimi nasıl koruyabilirim?
Kalın giysiler giyerek, klimadan uzak durarak ve ani sıcaklık değişikliklerinden kaçınarak belinizi koruyabilirsiniz. - Bel fıtığının cerrahi tedavisi ne zaman gereklidir?
Bel fıtığı veya omurga kanal darlığı gibi durumlarda muayenede felç varsa ya da felç riski yüksek isi bu durumda cerrahi müdahale gerekir. - Hangi tür egzersizler bel sağlığı için faydalıdır?
Yüzme, yürüyüş ve plates bel sağlığı için faydalı egzersizlerdir. Ayrıca belin ön tarafında yer alan iliopsoas adlı kası güçlendirmek için sırt üstü yatıp her iki bacağı kaldırma şeklinde egzersiz yapmak gereklidir. Bu hareketin videosu için YouTube kanalımızı ziyaret edebilirsiniz. - Bel ağrısı yaşayan biri ne kadar süre dinlenmelidir?
Bel ağrısının şiddetine ve sebebie göre dinlenme süresi değişebilir; bu konuda doktorunuzun önerilerini dikkate almalısınız. - Soğuk havada bel ağrısını tetikleyen diğer faktörler nelerdir?
Soğuk havada kan dolaşımı azalır. Ağrıların sebebi hemen daima kan dolaşımındaki azalma olduğu için soğuğa maruz kalındığında kan dolaşımı daha da azalacağı için şikayetlerde artma olabilir.